سرخارگل (Echinacea purpurea) با نام رایج Purple coneflower، گیاهی چندساله از گونهی Echinacea و بومی آمریکای شمالی است (۱ و ۲). اندام هوایی سرخارگل حاوی آلکامیدها، استرهای کافئیک اسید؛ به طور عمده اسید سیکوریک، پلیساکاریدها و پلیاستیلنها میباشد (۳). ریشهی سرخارگل دارای ۰/۰۱ تا ۰/۰۴ درصد از آلکامیدها است (۴) و ترکیب عمده آن سیکوریک اسید میباشد (۵). تمام پیکر گیاه اعم از ریشه و اندام هوایی دارای ترکیبات آلکیلآمیدی، ۲متیلبوتیلآمید، مواد فنلی بویژه مشتقات کافئیک اسید و فلاونوئیدهایی مانند کئورستین و کامفرول هستند (۶). مهمترین ترکیبات تشکیل دهنده اسانس این گیاه هومولن، کاریوفیلن، اکسید کاریوفیلن، جرماکارن دی، بورنئول و بورنیل استات میباشند (۷ و ۸).
سرخارگل بهصورت گسترده در ایالات متحده آمریکا، کانادا و اروپا بهویژه آلمان به دلیل زیبایی و همچنین خواص دارویی آن کشت میشود (۱). بخشهای زیرزمینی خشک شده این گیاه (ریزومها و ریشهها) بصورت دارویی مورد استفاده قرار میگیرند. گلهای تازه یا خشک شده و عصاره تازه تهیه شده از گلهای آن نیز مصرف میشود (۲ و ۴). سرخارگل به طور گستردهای برای پیشگیری یا درمان سرماخوردگی معمولی با مکانیسم تحریک سیستم ایمنی بدن مورد استفاده قرار میگیرد (۹، ۱۰، ۱۱ و ۱۲). این گیاه بیشتر بدلیل اثرات آن بر سیستم ایمنی شناخته شده (۱۳) و دارای اثرات ضدالتهابی، آنتیاکسیدانی و ضدویروسی بهویژه در پیشگیری و درمان عفونتهای دستگاه تنفسی میباشد (۱۴). علاوهبراین، خواص ضدباکتریایی و ضدقارچی نشان داده و کاربرد آن برای مارگزیدگی و درمان سیاه زخم اثبات شده است. از سرخارگل میتوان در درمان تب، زخمهای کهنه، سرخک، سرماخوردگی، آلودگیهای قارچی، دملها و جوش، آلودگیهای باکتریایی، تب خالها، دیفتری، ایدز، مالاریا، سفلیس و مشکلات دستگاه تنفسی استفاده میشود (۱۵ و ۱۶).

نحوه تکثیر سرخارگل از طریق بذر و مقدار بذر مورد نیاز جهت تولید نشا برای یک هکتار زمین، حدود یک کیلوگرم میباشد. تولیدکنندگان سرخارگل عموما بذر را در محیط گلخانه کشت کرده، سپس نشا را در بهار به مزرعه منتقل میکنند (۱۷). در زمان انتقال برای استقرار مناسب، نشا باید ریشه های قوی داشته باشد. فواصل کشت نشا در مزرعه ۲۰ تا ۳۰ در ۴۰ تا ۶۰ سانتی متر و بافت خاک مطلوب برای این گیاه شنی لومی با زهکشی و هوادهی مناسب و PH حدود ۷ است (۱۸). سرخارگل به خشکی مقاوم بوده اما رطوبت خاک برای رشد بهتر آن اهمیت دارد (۱۹) و برای عملکرد خوب نیازمند آبیاری منظم است (۱۸). به طور معمول ریشهها در پاییز پس از اولین یخبندان برداشت میشوند، سپس شسته و در خشک کن یا در معرض هوا خشک میشوند. برداشت گلها میتواند در حدود ۲۰ درصد گلدهی زمانی که گلهای راس شروع به پژمردن میکنند، انجام شود (۲۰). صدها شکل آماده سازی تجاری از سرخارگل از آب تا عصاره اتانولی خشک شده انجمادی (freeze-dried) یا آب دوست و یا برگها و گلهای خشک پودر شده در عطاریها، داروخانهها و فروشگاههای مواد غذایی سالم در سراسر جهان در دسترس هستند (۹، ۱۰، ۱۱، و ۱۲).
بیشترین مقدار قابل مصرف از اندام هوایی سرخارگل برای کودکان بالای دوسال ۱ تا ۳ گرم در روز، برای نوجوانان ۳ تا ۶ (۱۴، ۲۱ و ۲۲) گرم در روز و برای بزرگسالان ۶ گرم در روز میباشد (۲۳). همچنین، بیشترین مقدار برای مصرف ریشه برحسب گرم در روز برای کودکان بالای دو سال ۰/۸ تا ۲/۳، نوجوانان ۲/۳ تا ۴/۵ (۱۴، ۲۱ و ۲۲) و بزرگسالان ۴/۵ است (۲۳ و ۲۴).شرکت گلدشت میتواند تجربه خود را در مورد کشت این گیاه دارویی با شما به اشتراک بگذارد. جهت تهیه ریشه و اندام هوایی خشک شده گیاه، نشا با کیفیت و بذر سرخارگل با ما در ارتباط باشید.
منابع:
- Barrett, B. (2003) Medicinal properties of Echinacea: A critical review. Phytomedicine 10, 66–۸۶.
- Wichtl, M. (ed.) (2004) Herbal drugs and phytopharmaceuticals. Ahandbook for practice on a scientific basis, 3rd edn. Medpharm Scientific Publishers, Stuttgart.
- Barnes, J. (2002) Herbal therapeutics (7) Colds.Pharmaceutical journal. 269,716–۷۱۸.
- European Scientific Co-operative on Phytotherapy (2003) ESCOP monographs, 2nd edn. European Scientific Co-operative on Phytotherapy, Exeter
- Wills, R. B. H., Stuart, D. L. (1999) Alkylamide and cichoric acidlevels in Echinacea purpurea grown in Australia. Food Chem.67: 385–۳۸۸.
- Wu, L., Bea, J., Kraus, G., Wurtele, E.S. (2004(. Diacetylenic isobutylamides of Echinacea: synthesis and natural distribution. Phytochemistry. 65(17), 2477-2484.
- Dalby-Brown, L., Barsett, H., lando, AK, Meyer, A.S., Molgaard, P. (2005). Synergistic antioxidative effects of alkamides, caffeic acid derivatives and polysaccharide fractions from Echinacea purpurea on in vitro oxidation of human low-density lipoproteins. Agric Food Chem. 53, 9413-9423.
- Galambosi, B. (1993).Introduction of Echinaceae purpurea and Leuzea carthamoides into cultivation in Finland. Acta Hort 1992; 331, 169-78.
- Bone, K. (1997a) Echinacea: What makes it work? Alternative Medicine Review 2, 87–۸۹.
- Mark, J.D., Grant, K.L., Barton, L.L. (2001) .The use of dietary supplements in pediatrics: A study of Echinacea. Clinical Pediatrics 40, 263–۲۶۹.
- Foster, S. (1991) ‘Echinacea: Nature’s Immune Enhancer.’ (Healing Arts Press: Rochester, Vermont).
- Anonymous (2001) Monograph: Echinacea. Alternative Medicine Review 6, 411–۴۱۴.
- Blesso, K., Ramaiah, S. (2011). Pharmacological importance of echinacea purpurea. International journal of pharma and bio sciences. 308-314.
- Bove, M. (2001). An Encyclelopedia of Natural Healing for Children and Infants. New Canaan (CT): Keats Publishing, incorporated.
- Bergner, P. (2005). Antiviral botanicals in herbal medicine. Medical Herbalism. 14(3), 1-12.
- Zargari, A. Medicinal Plants. 3rd ed. Tehran: Tehran University Publications; 1996. P. 513-34. (Persian)
- Frnaz, Ch. (1983). Nutrient and water management for medicinal and aromatic plants. Acta Hort. 132, 203-215.
- Yazdani, D., Shahnazi, S., Seifi, H. (2004). Cultivation of medicinal plants (Applied guide for cultivation of 40 imprtant medicinal plants in Iran). Page 69. (in Persian)
- Smith-Jochum, C., Albrecht. M. L. (1987). Field establishment of three Echinacea species for cammerical production. Acta Hort. 208, 363-364.
- Oliver, A., J., Price, T. C. S., Li, Gunner, A. (1995). Echinacea: Purple coneflower. B. C. Min. Agr. Fisheries food specialty crops infosheet.
- Schilcher, H. (1997). Phytotherapy in paediatrics: handbook for physicians and pharmacists. Medpharm Scientific Publishers.
- McIntyre, A. (2005). Herbal Treatment of Children, Western and Ayurvedic Perspectives.
- Mills, S., Bone, K., (2000). Principles and Practice of Phytotherapy.
- Braunig, B., Doren, M., Limburg, Knick, E., Bausendorf. (1992). Echinacea purpurea radix: zur starking der korperegenen abwher bei grippalen infekten. Zeitschrift fur phytotherapie, 13,713.